کشمکش‌های خانوادگی در خانه‌نشینی کرونایی و راهکارهای آن

یکی از مهمترین مشکلات به هم ریختگی روانی آدم ها، خواب های غیرقابل برنامه ریزی شده است. به عنوان مثال یک روز تا دیروقت بیدار می مانند یک روز اول شب به خواب می روند. یک روز تا دیروقت خواب هستند مثلا تا بعدازظهر و یک روز ساعت هفت صبح بیدار می شوند. این عدم تنظیم برنامه خواب، آدم ها را از نظر روانی خیلی پرمشاجره و پرتنش می کند. پس نکته نخست اینکه در این دوران بکوشیم خواب اعضای خانواده تنظیم باشد. در مواقعی که اصطکاک میان فردی بیشتر است خواه در خانواده یا محیط کار، این چهار عامل اگر بیشتر وجود داشته باشد قطعا انفجار بیشتری هم قابل ملاحظه است. مبهم صحبت کردن، کلی صحبت کردن، سوالی صحبت کردن و خیلی مطول یا خیلی موجز صحبت کردن چهار عاملی است که استفاده از آن منجر به برهم خوردن بنیان خانواده می شود. یعنی اگر ما این چهار عامل را در گفت وگو داشته باشیم به طور قطع طرف مقابل احساس ناامنی می کند و عکس العمل طبیعی افراد در مقابل احساس ناامنی، گارد گرفتن و دفاع از خود است که این دفاع بسته به تیپ شخصیتی طرف مقابل پرخاش یا منفعلانه رفتار کردن خواهد بود. از نظر علمی ثابت شده که وقتی می خواهیم انتقاد یا اعتراض یا شکایتی را به فردی بیان کنیم اگر به همان نکات منفی که قبلا اتفاق افتاده اشاره کنیم طرف مقابل برای ایجاد تغییر ناامید می شود. «دست‌هایت را بشور، مگر از بیرون نیومدی می‌خوای همه ما را کرونایی کنی»، «تو همیشه در رعایت نکات بهداشتی تنبلی می‌کنی»، این جملات، فصل مشترک گفتمان امروز بسیاری از خانواده‌ها است که به‌واسطه میهمان ناخوانده کرونا روزگار را در خانه سپری می‌کنند و اوقات بیشتری با هم در تعامل و رویارویی هستند. گفت وگوهایی که در نهایت به مشاجره و قهر ختم می شود در حالیکه می توان با رعایت نکاتی نه چندان سخت از افتادن پرده های احترام و بزرگی و انصاف جلوگیری کرد زیرا تجربه چین نشان داد مساله قرنطینه و ماندن زن و شوهر برای مدت طولانی در یک فضای بسته ممکن است باعث مشاجرات زیاد و در نهایت سست شدن و از هم گسیختن پیوند خانوادگی شود. حال این پرسش تداعی می شود که برای اینکه بتوانیم از این مسایل جلوگیری کنیم. در اینجا موضوع گفت و گو، بازه زمانی گفت و گو را بیان کرده ایم ضمن این که از طرف مقابل اجازه می گیریم که زمانی را برای صحبت تعیین کند. با این کار برای طرف مقابل یک آمادگی ذهنی برای گفت و گو را رقم زده ایم. گروه بندی چند عضو از اعضای خانواده علیه یکی از اعضای خانواده. مثلا من مادر خانواده هستم به پدر خانواده پیشنهادی می دهم و او نمی پذیرد. بعد همین پیشنهاد را به فرزندان می گویم و آنها می پذیرند و گروهی به جان پدر خانواده می افتیم تا بتوانیم حرف خود را به اصطلاح به کرسی بنشانیم. این یکی از اشتباهات واضح اعضای خانواده است که متاسفانه به وفور در خانواده ها این مثلث سازی را می بینیم که می تواند مشکلات و شکاف های جدی و عمیق ایجاد کند. نباید اینطور باشد که فرزند خانواده در اتاق خود، در را ببندد و مترصد این باشد که والدین هم باید حتما در بزنند و وارد شوند یا وقتی وارد می شوند گفت و گوی کوتاهی را رقم بزنند و بروند. این خیلی اشتباه است و خانواده را به قهقرای مشاجرات جدی می برد. همه با هم حرف می زنند و قرار نیست حرفای ما تغییری رقم بزند یا تصمیمی اتخاذ شود یا محکوم و مجری در آن پیدا شود. گفت وگوی خنثی اگر در خانواده ها نباشد، کناره گیری عاطفی غلیان خواهد کرد. پس اگر این کناره گیری عاطفی را نداشته باشیم و گفت و گوی خنثی را جانشین آن کنیم می توانیم از مشاجره های این ایام جلوگیری کنیم.
گردآوری: آرزو جمالوندی