کرونا در اروپا؛ وخیم‌ترین رخداد نیم قرن اخیر

با گذشت حدود ۹ ماه از ثبت نخستین مورد ابتلا به بیماری کووید-۱۹ در اروپا، سرعت، قدرت و شدت انتشار این ویروس منحوس نه تنها کند و ضعیف نشده بلکه با گسترش دامنه تهدید این بیماری خستگی ناپذیر، به عنوان وخیم ترین وضعیت نیم قرن اخیر در این قاره، مقام‌های کشورهای اروپایی را به ناچار به سمت اعمال دوباره تدابیر سختگیرانه سوق داده است. در حالی که این روزها کشورهایی همچون ژاپن، چین، کره جنوبی، تایوان، سنگاپور و یا هنگ کنگ توانسته اند در مبارزه با گسترش بی وقفه ویروس کرونا به موفقیت نسبی دست یابند و شهروندان این کشورها با استفاده از ماسک، در مسیر بازگشت به زندگی عادی گام برداشته و فعالیت‌های خود را از سر بگیرند، قاره سبز با موج شدید شیوع این بیماری مواجه شده و هر روز اخبار تازه از اعمال تدابیر سختگیرانه تر در کشورهای اروپایی به گوش می‌رسد. کشورهای آسیای شرقی در زمره نخستین کشورهایی بودند که اپیدمی ویروس کرونا را تجربه کردند. این بدان معناست که آن‌ها از زمان بسیار کمی جهت آماده سازی خود برای مقابله با بحران شیوع ویروس کرونا برخوردار بودند. با این حال، بسیاری از آن‌ها در میان کشورهایی قرار دارند که با بهره گیری از نظام مبتنی بر اقتدارگرایی و نگرش جامعه در احساس مسئولیت به وضعیت موجود توانسته اند تعداد مبتلایان و مرگ و میر ناشی از ویروس کرونا در کشورهایشان را به نزدیکِ صفر برسانند؛ در مقابل برآیند اعتراضات اخیر برخی شهرهای اروپایی می‌تواند بیانگر این مطلب باشد که مداخله دولت حتی در بحبوحه شیوع ویروس کرونا، حقوق فردی را نقض می‌کند و بنیان‌های شهروندی را برای یک فرد، هدف قرار می‌دهد. با افزایش تعداد مبتلایان و مرگ و میر ناشی از کرونا، سازمان جهانی بهداشت درباره رشد تصاعدی و وضعیت وخیم این بیماری در اروپا و آمریکا و شیوع گسترده کرونا در این مناطق در فصل‌های سرد سال هشدار داد. «تدروس آدهانوم» مدیرکل سازمان جهانی بهداشت، در کنفرانسی خبری گفت، هیچ نشانه‌ای از کاهش همه‌گیری ویروس کرونا نداریم و مردم باید زندگی خود را با وضعیت جدید وفق دهند. براساس آخرین اطلاعات تارنمای «وردو میترز» آمار جهانی مبتلایان کووید-۱۹ در حالی از مرز ۴۳ میلیون و ۳۵۳ هزار نفر گذشته است که بیش از هشت میلیون و ۴۱۶ هزار نفر از این جمعیت به قاره اروپا اختصاص دارد. روسیه، فرانسه، اسپانیا، انگلیس و ایتالیا به ترتیب با ثبت بیش از یک میلیون و ۵۱۳ هزار، یک میلیون و ۱۳۸ هزار، یک میلیون و ۱۱۰ هزار، ۸۷۳ هزار و ۵۲۵ هزار مورد ابتلا، پنج کشور نخست اروپایی به لحاظ شمار مبتلایان ویروس کرونا قرار دارند. همچنین تا این لحظه از مجموع یک میلیون و ۱۵۹ هزار و ۱۸۶ مورد فوتی در جهان، ۲۵۰ هزار و ۵۷۹ مورد این جانباختگان متعلق به قاره سبز است. انگلیس، ایتالیا، فرانسه، اسپانیا و روسیه به ترتیب با ثبت بیش از ۴۴ هزار، ۳۷ هزار، ۳۴ هزار و ۷۶۰، ۳۴ هزار و ۷۵۰ و ۲۶ هزار مورد فوت، پنج کشور نخست اروپایی به لحاظ شمار جانباختگان ویروس کرونا قرار دارند. آمارها نشان میدهد اروپا نزدیک به ۱۹ درصد موارد جهانی مرگ و میر و حدود ۲۲ درصد از مجموع موارد ابتلا را به خود اختصاص داده است. مقام‌های دولتهای اسپانیا و ایتالیا، روز یکشنبه ۲۵ اکتبر (چهار آبان) برای مقابله با موج دوم شیوع ویروس کرونا قوانین سختگیرانه‌تری را اعلام کردند. دولت اسپانیا با اعلام وضعیت اضطراری جدید موافقت کرد که به دولت مرکزی این اجازه را می‌دهد برای مهار کرونا قوانین منع رفت و آمد در سراسر کشور وضع کند. به این ترتیب ممنوعیت تردد شبانه از یکشنبه شب (از ساعت ۱۱ شب تا شش صبح) در سراسر اسپانیا به جز جزایر قناری به اجرا درآمد. «پدرو سانچز» نخست وزیر اسپانیا اعلام کرد، روسای منطقه ای این کشور اختیار دارند که ساعت‌های متفاوتی را برای زمان شروع و پایان منع تردد شبانه اجرا کنند، مرزهای منطقه‌ای را برای سفر ببندند و اجتماعات بیش از شش نفر را محدود کنند. سانچز همچنین گفت: واقعیت این است که اروپا و اسپانیا در موج دوم همه‌گیری غوطه‌ور شده‌اند و این وخیم ترین شرایط در نیم قرن اخیر است. وی تاکید کرد که در هفته جاری از پارلمان می‌خواهد که وضعیت فوق‌العاده را برای شش ماه تا ماه مه (اردیبهشت- خرداد) تمدید کند. دولت اسپانیا غیر از وضعیت اضطراری که در ماه مارس اعلام کرده بود، دو هفته پیش نیز در مادرید دو هفته وضعیت اضطراری را به اجرا گذاشت تا دولت محلی را مجبور به اعمال محدودیت‌های ترددی کند. وضعیت اضطراری تا شنبه ادامه داشت. اسپانیا در این هفته نخستین کشور اروپایی بود که یک میلیون مورد ثبت شده ابتلا به کووید-۱۹ را گزارش کرد. همزمان جوزپه کونته، نخست وزیر ایتالیا با اوج گرفتن موارد ابتلا در این کشور گفت که محدودیت‌های جدید از روز دوشنبه (پنج آبان)، دست کم تا یک ماه آینده (۲۴ نوامبر- چهار آذر) در سراسر کشور ادامه خواهد داشت. وی تاکید کرد مردم در فضای باز باید از ماسک استفاده می‌کنند، سالن‌های ورزشی، استخرها و سالن‌های سینما را تعطیل می‌کنند. کافه‌ها و رستوران‌ها نیز موظف هستند از ساعت ۱۸ فعالیت خود را متوقف کنند. مصوبه‌ای که کونته روز یکشنبه امضا کرد اشاره می‌کند که کودکان زیر شش سال و کسانی که در فضای باز ورزش می‌کنند از زدن ماسک معاف هستند. ایتالیا در ماه فوریه (بهمن- اسفند) نخستین کشور اروپایی بود که از همه‌گیری کووید-۱۹ آسیب دید اما پس از گذر از نقطه اوج در موج نخست تاکنون توانسته بود موارد ابتلا را پایین‌تر از برخی دیگر از کشورهای اروپایی مانند فرانسه یا اسپانیا نگه داشت. اما در روزهای اخیر موارد ابتلا به نزدیک ۲۰ هزار ابتلای روزانه رسیده است.اما محدودیت‌های جدید مخالفانی نیز دارد به طوریکه روز جمعه معترضان در «ناپل» به قوانین منع تردد بین ساعت یازده شب تا پنج صبح اعتراض کردند. شنبه شب نیز گروه‌های سیاسی نزدیک به راست افراطی اعتراض مشابهی را در شهر رم تدارک دیدند. در فرانسه نیز پارلمان این کشور روز شنبه در نخستین بررسی خود، وضعیت اضطراری را تا ۱۶ فوریه تصویب کرد. این طرح روز چهارشنبه آینده در سنای این کشور بررسی شده و باید تا اوایل نوامبر به‌طور قطعی تصویب می‌شود. در همین حال «امانوئل ماکرون» رئیس‌جمهوری فرانسه نیز از احتمال افزایش محدودیت‌ها در این کشور خبر داده و گفته است روند مقابله با کرونا در بهترین حالت تا تابستان سال ۲۰۲۱ ادامه دارد. دولت فرانسه روز جمعه (دوم آبان) اعلام کرد که ۴۶ میلیون فرانسوی در ۳۸ منطقه این کشور به مدت ۶ هفته مشمول منع آمد و شد شبانه هستند. از سوی دیگر پلیس در پاریس، نظارت‌های خود بر اعمال قوانین منع تردد شبانه از ساعت ۲۱ تا شش صبح را افزایش داده است. میزان جریمه برای نقض قوانین منع تردد ۱۳۵ یورو است و در صورت تکرار، مبلغ می‌تواند تا ۳۷۵۹ یورو افزایش یابد. آمار مبتلایان روزانه در مجارستان هم رکورد جدیدی را ثبت کرده و براساس اطلاعات نهادهای بهداشتی در این کشور برای اولین بار از زمان شیوع کرونا بیش از ۳ هزار نفر در این کشور در یک روز (یکشنبه 25 اکتبر) به کرونا مبتلا شده اند. ۳۵ نفر هم در این مدت زمان بر اثر این بیماری جان خود را ز دست داده اند. در لهستان نیز «بلاژک سایچالسکی» سخنگوی ریاست جمهوری این کشور در پیامی توئیتری اعلام کرد که «آنژی دوداد» رئیس جمهوری محافظه کار ۴۸ ساله لهستان به کرونا مبتلا شده است. این سخنگو تصریح کرد که حال رئیس جمهوری خوب است و در قرنطینه به سر می برد. دولت لهستان روز شنبه محدودیت‌های جدیدی برای جلوگیری از شیوع کرونا وضع کرد که کم از اعمال قرنطینه ندارد. «مائتوس موراوسکی» نخست وزیر لهستان از شهروندان لهستانی خواست محدودیت‌های سخت اعمال شده برای محافظت از جانشان را رعایت کنند. «آنتون بورنر» رئیس اتحادیه تجارت خارجی آلمان (BGA) نیز خواستار اقدامات سختگیرانه تر برای مبارزه با کرونا در این کشور شده است. این مقام اقتصادی آلمان خواستار محدودیت‌های بیشتر در اماکن عمومی شده و گفت: هرچقدر ما مدت طولانی تری منتظر بمانیم به همان اندازه آسیب‌ها برای سلامت انسان‌ها و همچنین اقتصاد بیشتر می شود. «کارل لایترباخ» از کارشناسان بهداشت حزب سوسیال دموکرات آلمان نیز محدودیت‌های فعلی برای جلوگیری از افزایش چشمگیر آمار مبتلایان به کرونا را ناکافی دانسته و خواستار تقسیم بندی کلاس‌های مدارس شد. لایترباخ همچنین از احتمال وقوع یک قرنطینه سراسری در کشور در هفته های آینده خبر داد و ایالات و دولت فدرال آلمان را به اتخاذ تصمیمات دیگری برای مهار این بحران دعوت کرده و گفت: اگر در دو تا سه هفته آینده موفق نشویم روابط افراد را محدود کنیم آمارها در عرض چند هفته به اندازه ای افزایش پیدا می‌کند که در آن صورت تنها راهکار اعمال قرنطینه سراسری است. تاکنون حدود یک سوم از شهرها و شهرستان‌های آلمان از رقم ۵۰ مورد ابتلای جدید به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت در عرض یک هفته عبور کرده‌اند. این معیار از سوی موسسه روبرت کخ برای تعیین وضعیت شهرها به کار می‌رود و شهرهایی که از این رقم عبور کنند باید مقررات شدیدتری را اعمال کنند. موسسه روبرت کخ در تازه‌ترین گزارش خود میزان ابتلا به کرونا در آلمان را “بسیار جدی” طبقه‌بندی کرد. قرار است روز جمعه ۳۰ اکتبر رهبران ایالت‌های آلمان در نشست نوبتی خود پیرامون مهار کرونا رایزنی کنند. پیش‌بینی می‌شود که در این نشست مقررات جدیدی برای مقابله با کرونا وضع شود.