ابهام یا اتهام؟/ اهداف سفر تیم فنی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران

تیم فنی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در حالی به تهران می‌آید که ایران مواردی را که آژانس به عنوان «ابهام» اعلام کرده و درصدد رفع آنهاست؛ اتهاماتی مبتنی بر توهمات تل آویو می‌داند با این حال اما مطابق رویه دو دهه گذشته در همکاری با این نهاد بین‌المللی پیشگام است. ایرنا، یک ماه پس از صدور قطعنامه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، تیم فنی این نهاد به ایران سفر می‌کند تا موانع مورد ادعایی در قطعنامه‌ها و بیانیه‌های این نهاد را رفع کند. «محمد اسلامی» رئیس سازمان انرژی اتمی روز چهارشنبه از این سفر خبر داد و اظهار امیدواری کرد در این سفر در جهت رفع موانع گام رو به جلویی برداشته شود و مسائل پادمانی ایران و آژانس حل‌وفصل شود. اسلامی تصریح کرد که تعاملات‌ ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برقرار است.سخنگوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم ضمن تایید انجام این سفر گفت: تیم فنی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تاریخ ۱۸ دسامبر ۲۰۲۲(یکشنبه ۲۷ آذر ) به دعوت ایران و با هدف رسیدگی به مشکلات پادمانی باقی‌مانده که پیش‌تر توسط گروسی، مدیرکل آژانس اتمی گزارش شده بودند، به تهران سفر خواهد کرد. سفری که «میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی استقبال می‌کند، اگرچه کسی انتظار هیچ گشایشی را ندارد.سطح بالای همکاری جمهوری اسلامی ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزینه پرتکرار همه گزارش‌های این نهاد دستکم تا سه سال گذشته بود که با نفوذ توهمات رژیم صهیونیستی به این گزارش‌ها،آرام آرام از شدت منطق آن کاسته و آلوده دشمنی دیرینه بنیامین نتانیاهو با جمهوری اسلامی ایران شد. یافتن «مواد هسته‌ای اعلام‌نشده» در «چندین مکان اعلام‌نشده در ایران» محور این توهمات و مبنای قطعنامه‌هایی است که شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در یک سال گذشته علیه ایران صادر کرده است.آژانس ایران را متهم می‌کند که تعهدات پادمان‌های ان‌پی‌تی را اجرایی نکرده است و این درحالی است که براساس گزارش های منتشر شده از سوی خود این نهاد، ایران بیشترین همکاری پادمانی و فراپادمانی با این نهاد داشته است. شورای حکام آژانس فروردین و آبان ماه سال جاری در دو قطعنامه ایران را با ادعاهای مورد اشاره متهم می‌کند و این درحالی است که جمهوری اسلامی بارها حسن نیت خود را به بازرسان و سازوکارهای نظارتی این نهاد نشان داده است.
ابهامات یا ادعاها؟
بهانه جدید شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی وجود مواد رادیواکتیو در بخش‌های اعلام نشده است. اما کدام بخش‌ها؟ تورقوزآباد، شیان و مریوان، یعنی دقیقا همان نقاطی که نتانیاهو در شوی سازمان ملل در مهر سال ۹۷ به آنها اشاره کرد و از همان روز به عنوان بهانه جدید آژانس مورد اشاره قرار گرفت. جمهوری اسلامی بارها اعلام کرده است که نه در محل‌های ادعایی و نه در هیچ بخش دیگری از جغرافیای ایران، اقدامی مخفی در راستای غنی‌سازی اورانیوم نداشته و تمام اقدامات تهران به اطلاع آژانس رسیده است.حضور تیم فنی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تهران، در حالی است که آمریکا و متحدان غربی در یک سال گذشته، بارها جمهوری اسلامی ایران را متهم به عدم همکاری با آژانس کردند و حال پرسش این است که اگر همکاری صورت نگرفته و نمی‌گیرد، حضور تیم فنی آژانس در ایران چه توجیهی دارد؟آژانس مدعی است برای رفع ابهامات به ایران سفر کرده است اما واقعیت آن است که واشنگتن و تروییکای اروپا به دو واقعیت مهم در رابطه با پرونده هسته‌ای ایران رسیده‌اند؛ واقعیت نخست آن است که آنها به خوبی فهمیدند که جمهوری اسلامی تحت فشار هیچ نهاد و کشور و رویداد و اتفاقی، خط مشی اعلامی خود را در فعالیت‌های هسته‌ای تغییر نخواهد داد. واقعیت دوم هم این است که تهران برخلاف غربی‌ها که ایستادن بر سر حرف و تعهد را مدت زمان زیادی است از یاد برده‌اتند، بر سر تعهد و حرف خود ایستاده و در پی ساخت سلاح هسته‌ای نبوده و نخواهد بود.براساس اعلام «محمد اسلامی» رئیس سازمان انرژی اتمی سند جامعی برای پیشرفت صنعت و ایجاد ظرفیت بومی در سطح صنایع کشور تدوین شده است که بر اساس آن برنامه‌های سازمان پیش می‌رود. معنای این جمله آن است که جمهوری اسلامی ایران، برنامه صلح آمیز هسته‌ای خود را برای تامین نیازهای داخلی پیش خواهد برد. برنامه‌ای که به گفته رئیس سازمان انرژی اتمی، متاثراز قاتون راهبردی مصوب مجلس، درچارچوب منافع ملی قرار گرفته و در حال حاضر ظرفیت غنی سازی کشور را به بیش از دو برابر کل تاریخ این صنعت رسانده است.افزایش تحریم‌ها و کارزار فشار ترکیبی علیه ایران، گره زدن پرونده‌ای فنی و حقوقی در ابعاد پرونده هسته‌ای به رویدادهای داخل کشور و اغتشاشات، تمرکز بر خیال‌پردازی‌ها رژیم صهیونیستی علیه جمهوری اسلامی ایران از نمونه نگرانی‌هایی است تهران دارد و به نظر می‌رسد تا زمانی که این نگرانی‌ها رفع نشود، نمی‌توان به آینده مذاکرات و توافقات امید داشت. در صورت رفع این نگرانی‌ها از سوی غرب و با توجه به حسن‌نیت جمهوری اسلامی در همکاری با آژانس، می‌توان گمانه‌هایی را درباره آغاز دور جدید مذاکرات لغو تحریم‌ها، مطرح کرد. اگر طبق گفته سخنگوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، هدف این سفر رفع ابهامات واقعی و نه پیگیری ادعاها باشد، ایران هم از آن استقبال خواهد کرد اما تداوم اقدامات و اتهام زنی راه به جایی نخواهد برد.